Is lezen bij slechte verlichting slecht voor uw ogen?

De winterperiode is de beste tijd om gezellig met een goed boek op de bank te zitten, het liefst bij kaarslicht of het zachte licht van een bedlamp. Kinderen vinden het heerlijk zich met een zaklamp onder de dekens te verstoppen. Alleen kan het plezier om helemaal weg te duiken in een boek worden gedrukt door bezorgdheid dat het wel eens slecht voor uw ogen zou kunnen zijn. Bijna iedereen heeft het wel eens te horen gekregen: "Doe de lamp aan, anders beschadig je je ogen!" U hoeft u echter geen zorgen te maken - lezen in het donker is niet slecht voor uw ogen. Maar als u een leesbril nodig hebt, dan kunt u die wel het beste opzetten.

Tot op de dag van vandaag discussiëren wetenschappers nog over dit onderwerp: de gedachte dat lezen bij slechte verlichting schadelijk is voor de ogen. Er is echter geen reden tot zorg. Er bestaat geen bewijs waaruit blijkt dat het lezen bij zwak licht slecht is voor uw ogen. Eén ding staat echter als een paal boven water: lezen bij zwak licht maakt het moelijker om de woorden op de bladzijde te zien. Lezen wordt daardoor inspannender, wat ervoor kan zorgen dat de ogen vermoeid raken. Dit kan leiden tot rode ogen en hoofdpijn. Toch toont een onderzoek dat in het gerenommeerde British Medical Journal is gepubliceerd door Amerikaanse wetenschappers aan dat de ogen zelf niet beschadigd raken.

Waarom is die extra spanning niet schadelijk voor uw ogen? Om dit te begrijpen moeten we weten hoe onze ogen werken. Als we bij zwak licht lezen, zijn daar twee delen van het oog bij betrokken: de ciliaire spier, die de focale lengte regelt zodat u woorden op de bladzijde kunt lezen, en de fotoreceptoren (lichtontvangers) zelf. Bij vaag of zwak licht zijn met name de lichtgevoelige staafjes van belang. Deze vereisen een speciaal pigment, rodopsine. De moleculaire structuur verandert wanneer er minder omgevingslicht is. Het resultaat: lezen bij zwakke verlichting vergt meer inspanning. Hierdoor raken de ogen niet beschadigd; ze komen weer tot rust en herstellen zich zodra ze gesloten worden.

Dus wanneer u graag een goed boek leest bij gedimd licht, dan hoeft u zich geen zorgen te maken over uw ogen. Toch is het goed om uw ogen af en toe wat rust te gunnen, door het boek even aan de kant te leggen en uw ogen te sluiten, of door een paar kleine oogoefeningen te doen. Het duurt maar een paar minuten. Uw ogen zijn weer helemaal opgefrist en kunnen ze er weer tegenaan. Ouders hoeven zich ook geen zorgen over hun kinderen te maken als ze met een zaklamp onder de dekens liggen te lezen. Het ergste wat zou kunnen gebeuren is dat ze niet op tijd gaan slapen waardoor ze de volgende ochtend moeilijker kunnen opstaan.

Of het nu bij zwak of bij fel licht is, als u het boek ver van u af moet houden om de woorden op een bladzijde te kunnen lezen moet u uw ogen echt eens laten testen om erachter te komen of u een leesbril nodig hebt. Naarmate we ouder worden, worden onze ogen minder veerkrachtig, waardoor ze minder goed kunnen krommen, of "accommoderen", en wordt het moeilijker voor ze om zich aan korte afstanden aan te passen. Als dit gebeurt, wordt het moeilijker om scherp te stellen op korte afstand. Om dus optimaal te kunnen lezen zou u moeten laten onderzoeken of u een leesbril op sterkte nodig hebt.