Te hoge of te lage sterkte, slecht gecentreerde glazen

Veel brildragers kennen het gevoel: vroeg of laat is de sterkte van uw brillenglazen te zwak en moeten uw ogen harder werken dan normaal. Verkeerd aangemeten brillenglazen kunnen er ook voor zorgen dat uw ogen overuren maken. De resultaten zijn niet prettig. Maar kunnen brillenglazen met een sterkte die te hoog, te laag of op een andere manier 'verkeerd' is, echt onze ogen langdurig beschadigen? Leiden onvoldoende gecorrigeerde zichtproblemen tot pijn aan uw ogen? En wat gebeurt er als onze ogen gedwongen worden om extra inspanning te leveren, bijvoorbeeld tijdens het lezen bij te weinig licht? BETER ZIEN biedt een overzicht met daarin de antwoorden op deze vragen.

Heeft u zich ooit afgevraagd of de verkeerde brillenglazen uw ogen kunnen beschadigen? Dit is geen eenvoudige vraag om te beantwoorden. Een bril die niet de optimale correctie biedt, heeft zeker een negatieve invloed op iemand zijn zicht en kwaliteit van leven. Daarnaast zijn er een paar gevallen waar dit kan leiden tot langdurige, onomkeerbare schade. Hoewel onvoldoende gecorrigeerde myopie de drager nog bijziender kan maken, zijn er geen meldingen geweest dat dit ook met verziendheid kan gebeuren. Desalniettemin moet het oog nog meer, en soms zeer moeilijk, werk leveren om helder te kunnen zien. De reden: onder- of overcorrectie is een indicatie van het feit dat het brillenglas niet genoeg ondersteuning biedt. Voor iemand waar zijn zicht minder wordt door veroudering (presbyopie), kunnen verkeerd aangemeten brillenglazen ervoor zorgen dat hij of zij zich ziek gaat voelen. Om een voorbeeld te geven, kan dit gebeuren tijdens het traplopen, omdat hun zicht dan wazig wordt.

Het visuele systeem is extreem flexibel; het 'leert' zich correct scherp te stellen over verschillende afstanden en past iemands zicht zo goed mogelijk aan de specifieke situatie aan, afhankelijk van mogelijke visuele defecten.

Vaak knijpen mensen hun ogen dicht wanneer ze woorden niet meer goed kunnen lezen op hun telefoon of nemen ze een oncomfortabele houding aan om te compenseren voor een zichtprobleem dat nog gecorrigeerd moet worden. Dit kan allemaal vermeden worden met een op maat gemaakte bril.

De oorzaken van de meeste klachten van brildragers zijn niet ernstig of blijvend en verdwijnen dan ook wanneer het zicht op de juiste wijze is gecorrigeerd. Een veelvoorkomend symptoom van incorrect aangemeten brillenglazen is dat het zicht wazig blijft, ook met de bril op. Dit zorgt voor vermoeide ogen omdat het visuele systeem een stuk harder moet werken om helder te kunnen zien. Overcorrectie betekent dat de sterkte van de brillenglazen te hoog is voor de drager, terwijl ondercorrectie betekent dat de sterkte te laag is. Voor veel brildragers kan dit leiden tot vermoeide ogen, hoofdpijn, nekpijn en misselijkheid. Goedkope, kant-en-klare brillenglazen die niet op maat zijn gemaakt hebben vaak deze uitwerking. Het is natuurlijk begrijpelijk dat mensen voor 'kant-en-klare' brillenglazen kiezen als er niets anders voor handen is of in een noodgeval. Deze zijn echter niet aangepast aan de ogen van de drager, waardoor er oogstress en verdere bijwerkingen kunnen optreden. Als dit het geval is, raden we u aan om langs te gaan bij uw opticien of oogarts. Hij of zij kan een oogtest uitvoeren om vast te stellen of u lijdt aan een visuele beperking en of uw huidige bril nog de juiste mate van correctie biedt.

In de eerste fase van verminderd zicht als gevolg van leeftijd (pre-presbyopie; dit treedt meestal op bij een leeftijd van 35-45) is er een overstap nodig van enkelvoudige glazen of contactlenzen naar varifocale/multifocale brillenglazen. Er zijn twee redenen waarom veel mensen moeite hebben met deze overstap. Ten eerste denken ze dat multifocale brillenglazen alleen voor ouderen zijn en ten tweede moeten ze bij deze overstap 'opnieuw leren' kijken. Multifocale brillenglazen vereisen verticale oogbewegingen, omdat de zichtzones voor dichtbij, veraf en tussengelegen afstanden boven elkaar geplaatst zijn in de brillenglazen. Zonder een bril of wanneer er alleen enkelvoudige brillenglazen gebruikt worden, bewegen we onze ogen en hoofd met name horizontaal.

Wanneer er in verband met presbyopie een overstap naar multifocale glazen wordt gemaakt, zijn er twee dingen waar u aan moet denken: des te eerder u start, des te makkelijker de gewenning is. Dit komt omdat het minder vermoeiend is om te beginnen met 'licht' multifocale brillenglazen en het visuele systeem kan beter 'leren kijken' met deze nieuwe brillenglazen. Daarnaast moet een bril voor presbyopie altijd op maat gemaakt worden voor de drager; de zichtzones van kant-en-klare brillenglazen bieden niet het optimale zicht.

Een bril met multifocale glazen die niet goed zijn aangemeten, zorgen voor extreme vermoeidheid, de gevolg symptomen leiden niet alleen af, ze kunnen ook de gezondheid van de drager beïnvloeden. Naast het wazige zicht, omvatten de symptomen duizeligheid, hoofdpijn, vermoeidheid of misselijkheid (bijvoorbeeld bij traplopen, omdat het zichtveld wazig wordt). Maar het hebben van verschillende kijkgebieden in het multifocale brillenglas - voor dichtbij, tussenafstand en veraf - die perfect zijn afgestemd op het zichtprofiel van de drager, verbeteren het draagcomfort voor de drager en bepalen grotendeels hoe goed iemand kan zien met zijn nieuwe multifocale bril. Houd er rekening mee dat multifocale brillenglazen pas volledig tot hun recht komen wanneer de positie van het brilmontuur en de brillenglazen nauwkeurig zijn afgestemd op het gezicht, de ogen en de levensstijl van de drager. De verschillende zichtzones vereisen precieze brillenglascentrering. Bezoek uw opticien en herbereken uw kijkprofiel als u vermoed dat u de 'verkeerde' brillenglazen draagt, bijvoorbeeld als de sterkte van de nabij zone te laag is om mee te lezen of als u moeite heeft om helder te zien bij vermoeiende taken zoals (auto)rijden.

Samengevat: er is geen bewijs dat slecht of incorrect aangemeten brillenglazen permanent schade aan kunnen richten aan de ogen. Bovendien is het lezen bij weinig licht of het gebruik van fel verlichte schermen, voor zover bekend, meestal eerder onaangenaam dan schadelijk. Aangezien kinderogen nog in ontwikkeling zijn, moeten eventuele visuele afwijkingen altijd optimaal gecorrigeerd worden. En het is voor iedereen belangrijk om de ogen te beschermen tegen schadelijke UV-straling.

Als het om 'slecht zicht' gaat, kunnen onze ogen best een hoop aan. Desalniettemin zijn goed aangemeten brillenglazen belangrijk in het voorkomen van de bijeffecten van ongecorrigeerde visuele afwijkingen. Daarnaast is goed draagcomfort ook belangrijk voor de kwaliteit van leven.